17 november

#_LOCATIONMAP

Datum/Tijd
Date(s) - 17-11-2016
Hele dag

Categorieën


h-elisabeth-van-thuringenH. Elisabeth van Thüringen (1207-1231), weduwe en weldoenster.

Elizabeth was een prinses, dochter van koning Andreas II van Hongarije en groeide op in Thüringen, waar zij trouwde met Ludwig IV van Thüringen, die landgraaf was. Ze wordt ook wel Elizabeth van Hongarije genoemd, maar moet niet verward worden met de koningin die een eeuw eerder leefde.

Al op haar vijfde was Elizabeth voor Ludwig bestemd en groeide daarom samen met hem op aan het hof van haar toekomstige echtgenoot. Ze kregen drie kinderen en hadden een gelukkig huwelijk. Toen in de periode 1225-1226 er grote hongersnood heerste, zorgde Elizabeth dat er voldoende brood werd gebakken en deelde dit persoonlijk uit aan de armen. Ze verborg de broden in haar kleren. Volgens het verhaal ging haar man haar achterna in opdracht van zijn moeder en vroeg haar wat ze te verbergen had, waarop ze zei: ‘De liefde van Christus’ en prompt vielen er rode rozen uit haar schort. Eenzelfde wonder geschiedde bij H. Elizabeth van Portugal (feest 4 juli), van wie Elizabeth van Thüringen de oudtante was.

Ludwig stierf in 1227 op weg naar de Zesde Kruistocht. Als weduwe liet ze in 1228 een hospitaal bouwen voor armen en trad ze in als lid van de Derde Orde van Franciscus. Daar wijdde ze zich helemaal aan de verzorging van armen en zieken. Vandaar dat vele gasthuizen naar haar zijn genoemd. Elizabeth stierf op haar 24e in haar klooster in Marburg, waar al vier jaar na haar dood een gotische kerk voor haar gebouwd werd en haar lichaam werd bijgezet (de Elisabethkirche of E-kirche). Na haar dood gebeurden vele wonderen en Marburg werd toen een bekende bedevaartplaats. Ze werd patroonheilige van de Duitse Orde (een ridderorde uit de tijd van de Derde Kruistocht van monniken die de opdracht hadden de heidenen te bekeren en kruisvaarders te verplegen) door toedoen van haar zwager Konrad van Thüringen, die ook had gepleit voor haar heiligverklaring. Ook haar hospitaal was in 1234 overgedragen aan de Duitse Orde. Bij haar heiligverklaring in 1235 was zelfs keizer Frederik II aanwezig.

h-elisabeth-van-thuringen-kleinHaar feestdag werd vroeger gevierd op 19 november (nu nog in Duitssprekende gebieden) en sinds Vaticanum II op 17 november. De Elizabethsvloeden uit 1404, 1421 en 1424 zijn naar haar genoemd (vooral die van 1421 is berucht), omdat die plaatsvond op 19 november en waren verantwoordelijk voor het ontstaan van de Biesbosch. In Nederland zijn gasthuizen naar haar genoemd in Haarlem, Arnhem, Gouda, Leiden en Utrecht en ook vele ziekenhuizen. In Grave en in Casteren wordt Elizabeth in Nederland nog vereerd. Casteren was met name in de jaren 1930-1940 een bedevaartplaats voor haar, ook in 1956 bij de Russische inval in Hongarije en in 1981 bij haar 750e sterfdag. Ieder jaar wordt daar nog een Elisabethviering gehouden door de KBO.

Elizabeth wordt aangeroepen bij kinkhoest en andere ziekten (met name eczeem, haarworm en tandpijn) en is patroonheilige van Hongarije, van de Derde Orde van St. Franciscus (en meer ordes), van liefdadige instellingen, zieken en nog veel meer. Ook bestaat er een Elisabeth van Thüringenprijs voor een voorbeeld stellend kunstwerk of project in de gezondheidszorg.

Bronnen en meer informatie:

https://www.rkdocumenten.nl/rkdocs/index.php?mi=600&doc=3812 (lezing paus Benedictus XVI)

http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/11/17/11-17-1231-elisabeth.php (met uitgebreide legende)

https://nl.wikipedia.org/wiki/Elisabeth_van_Th%C3%BCringen

http://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/141

https://nl.wikipedia.org/wiki/Elisabeth_van_Th%C3%BCringen

http://www.st-elisabethfonds.nl/geschiedenis-elisabeth-van-th%C3%BCringen

http://www.casteren.net/Page.aspx?id=64 (met heel veel informatie over de bedevaarten van vroeger)

http://www.marypages.com/Elizabeth.htm

http://www.geloventhuis.nl/2014/een-buiging-voor-jou/vertellen/elisabeth-van-thuringen.html

http://www.kerkramen.nl/geffen_maria_magdalena/elizabeth.html

 

Engelstalig:

http://catholicsaints.info/saint-elizabeth-of-hungary/

http://www.loyolapress.com/our-catholic-faith/saints/saints-stories-for-all-ages/saint-elizabeth-of-hungary

https://en.wikipedia.org/wiki/Elizabeth_of_Hungary

http://www.catholicireland.net/saintoftheday/st-elizabeth-of-hungary-1207-1231-queenfranciscan/

 

Achtergronden:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Elisabethkerk_(Marburg)

https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint_Elisabeth_Ziekenhuis

https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint_Elisabeth_Gasthuis

https://nl.wikipedia.org/wiki/Duitse_Orde

http://www.casteren.net/Page.aspx?id=349

http://vandaagindegeschiedenis.nl/19-november/ (over de Elisabethvloed)

http://www.elisabethvanthuringenprijs.nl/prijs/

https://nl.wikipedia.org/wiki/Franciscus_van_Assisikerk_(Wenen)

https://nl.wikipedia.org/wiki/Zesde_Kruistocht