08 januari

#_LOCATIONMAP

Datum/Tijd
Date(s) - 08-01-2017
Hele dag

Categorieën


H. Goedele van Brussel (ca. 650-712), maagd en wonderdoenster

Goedele kwam uit een familie van heiligen, van wie de bekendste wel H. Geertruida van Nijvel is (feest 17 maart), haar peettante. Ook haar moeder was een heilige, H. Amalberga van Maubeuge (feest 10 juli). Ze werd dan ook opgevoed in het klooster van Geertruida. Na diens overlijden keerde Goedele weliswaar naar haar ouders terug, maar legde een gelofte van kuisheid af en ging dagelijks naar de kerk van Moorsel.

Volgens de legende ging haar lamp door haar gebed vanzelf weer branden, toen die eens uitwoei (of uitgeblazen werd door de duivel). Overigens is dit een verhaal dat ook toegeschreven wordt aan de H. Geneviève van Parijs en wil het symbolisch vertellen over het licht (het christelijke geloof van Goedele in dit geval) in de heidense duisternis van haar tijd. Vandaar dat ze vaak wordt afgebeeld met een lamp en een duiveltje (die de lamp uitblaast) of een engel (die de lamp aansteekt). Over haar is de Vita Gudilae geschreven, die echter misschien historisch niet altijd even waarheidsgetrouw is, maar vooral als geloofsverhaal geduid moet worden.

Er werden nog vele andere wonderen aan Goedele toegeschreven, met name van gebedsgenezingen, zoals de genezing van een gehandicapte Engelse prinses.

Goedele werd eerst in Ham begraven, maar liet een boom bloeien, die aangaf dat zij op die plek, nl. in de parochiekerk van Moorsel haar laatste rustplaats wilde hebben, waar volgens de overlevering Karel de Grote een klooster bij liet bouwen (dit klooster heeft echter misschien nooit bestaan).

Later werd ze naar de Sint-Gorikskerk van Brussel overgebracht en in 1047 door hertog Lambert II in de toentertijd nieuw gebouwde St. Michaëlskerk (St. Michielskerk) van Brussel bijgezet in een kapittel. De kerk kreeg toen de dubbele naam Collegiale Kerk van St.-Michiel en Ste-Goedele.

Deze collegiale kerk werd in de 13e eeuw verbouwd tot kathedraal. Goedele draagt sindsdien een model van deze kerk in haar handen. Haar relieken zijn met de Reformatie in de 16e eeuw verloren gegaan.

De kerk werd in 1967 tot hoofdkathedraal benoemd van het toen ingestelde aartsbisdom Mechelen-Brussel. Toen werd echter Goedele van de heiligenkalender geschrapt door kardinaal Leo Jozef Suenens, omdat zij niet door het Vaticaan zou zijn erkend als heilige.

Desondanks blijft Goedele patroonheilige van Brussel en wordt de kathedraal in de volksmond vooral St. Goedelekathedraal genoemd. In Ham en Moorsel wordt haar feestdag op 19 januari gevierd. In Moorsel bestaat nog de St. Goedelekapel en ook in Lochem, Nederland, staat een Sint Gudulakerk.

Bronnen en meer informatie:

https://hglochem.nl/nl/verhaal/de-legenden-van-sint-gudula

http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/01/08/01-08-0712-goedele.php

https://nl.wikipedia.org/wiki/Goedele_van_Brussel

http://www.dagelijksevangelie.org/main.php?language=NL&module=saintfeast&localdate=20100108&id=442&fd=0

Hoofdstuk uit het boek Een geschiedenis van Brussel 

Hoofdstuk uit het boek Jaarboek voor Middeleeuwse geschiedenis 

 

Engelstalig:

https://en.wikipedia.org/wiki/Gudula

http://catholicsaints.info/saint-gudule-of-brussels/

 

Achtergronden:

http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/03/17/03-17-0659-geertruida.php (H. Geertruida van Nijvel)

https://nl.wikipedia.org/wiki/Kathedraal_van_Sint-Michiel_en_Sint-Goedele

http://www.cathedralisbruxellensis.be/nl/geschiedenis

https://brabosh.com/2009/02/05/het-antisemitisch-geheim-van-de-brusselse-sint-michiels-en-sint-goedele-kathedraal/

http://www.archief.kerknet.be/admin/files/assets/subsites/8/450artikelenreeks/suenens.pdf (over kardinaal Leo Suenens)

https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/462 (St. Gudulakapel in Moorsel)