31 december

H. Silvester I (overleden 335), paus.

Vanwege zijn sterfdag op 31 december wordt Oudejaarsavond ook wel Silvesteravond genoemd. Silvester is dan ook de patroonheilige voor een gelukkig nieuwjaar. Silvester was in zijn tijd primair bisschop van Rome; een functie die pas later de titel van paus zou krijgen. Onder keizer Constantijn de Grote stopten de christenvervolgingen en werd vrijheid van godsdienst vastgelegd in het Edict van Milaan (in 313).

Silvester was bisschop van Rome van 314 tot zijn dood in 335, in de tijd dat Constantijn zich bekeerde tot het christendom, volgens de legende omdat hij door de doop genezen werd van lepra (overigens zou het niet waar zijn dat Constantijn door Silvester persoonlijk werd gedoopt).

Constantijn zou Silvester toen zo dankbaar zijn geweest dat hij hem de wereldlijke macht van het Westen zou hebben toegekend middels de Donatio Constantini (Schenking van Constantijn, nl. van diens kroon, die pauselijk tiara zou worden en de ombrellino, een baldakijn dat een statussymbool voor keizers was), wat zou zijn vastgelegd in een document. Dit document werd weliswaar nog vele eeuwen lang (tot de 15e eeuw) gebruikt door pausen om hun (wereldlijke) macht te rechtvaardigen, maar zou later een vervalsing uit de 8e eeuw blijken te zijn.

Onder Silvesters pontificaat werden de basilieken St. Jan van Lateranen, de Santa Croce in Gerusalemme en de St. Pieter gebouwd, hoewel Byzantium (Nova Roma) onder Constantijn nog de belangrijkste stad was binnen het Romeinse Rijk en Rome zelf tamelijk in verval. Vanwege deze aanbouw is Silvester patroonheilige van metselaars en steenhouwers. Silvester was zelf niet aanwezig op het Concilie van Nicea (in 325), want de bisschop van Rome had in die tijd dus nog niet de bijzondere positie als leider van de katholieke kerk die hij later zou krijgen. Hij  keurde de besluiten van het Concilie echter wel goed, nl. de definitieve geloofsbelijdenis en veroordeling van het arianisme.

Pas na de opdeling van het Romeinse Rijk in een oostelijk en westelijk deel, werd de autoriteit van de bisschop van Rome sterker. Paus Leo I (feest 10 november) zou begin 5e eeuw de macht van de paus bekrachtigen, gevolgd door paus Gelasius I, die zich in de tweede helft van de 5e eeuw voor het eerst pontifex noemde (bruggenbouwer tussen hemel en aarde) en paus Gregorius de Grote (feest 3 september), die eind 6e eeuw de basis legde van de Pauselijke Staat (waarvan nu alleen Vaticaanstad nog over is). Nog tot in de 15e eeuw werd het document Donatio Constantini gebruikt om de macht van de keizer inzake benoemingen van bisschoppen in te perken (zoals tijdens de investituurstrijd in de 11e-12e eeuw; de strijd om de macht tussen keizers en pausen).

De naar hem genoemde Silvesterorde is een van de hoogste onderscheidingen voor leken binnen de katholieke kerk.

Silvester behoort tot de eerste heilige die geen martelaar is geweest. Hij stierf een natuurlijke dood en werd bijgezet in de naar hem genoemde basiliek San Silvestro in Capite in Rome.

Hij wordt vaak afgebeeld met een stier, omdat hij een stier tot leven had gewekt en is daarom ook patroonheilige van vee en huisdieren.

Bronnen en meer informatie:

http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/12/31/12-31-0335-silvester.php

https://kro-ncrv.nl/katholiek/encyclopedie/s/silvester-i

https://www.nemokennislink.nl/publicaties/hoe-de-paus-de-baas-werd

http://mens-en-samenleving.infonu.nl/religie/151004-sint-silvester-paus-silvester-i.html

https://nl.wikipedia.org/wiki/Paus_Silvester_I

https://www.heiligenlexikon.de/BiographienS/Silvester_I.htm

 

Engelstalig:

https://en.wikipedia.org/wiki/Pope_Sylvester_I

http://catholicsaints.info/pope-saint-sylvester-i/

http://www.newadvent.org/cathen/14370a.htm

http://www.catholicireland.net/saintoftheday/st-sylvester/

http://www.loyolapress.com/our-catholic-faith/saints/saints-stories-for-all-ages/pope-sylvester-i

https://www.franciscanmedia.org/saint-sylvester-i/ (met audio)

 

Achtergronden:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Constantijn_de_Grote

https://www.lucepedia.nl/dossieritem/donatio-constantini/donatio-constantini

http://www.geschiedenisbeleven.nl/de-donatio-constantini-paus-en-keizer-in-de-clinch/

https://nl.wikipedia.org/wiki/Investituurstrijd

https://nl.wikipedia.org/wiki/Ombrellino

https://nl.wikipedia.org/wiki/Tiara#Pauselijke_tiara

https://nl.wikipedia.org/wiki/San_Silvestro_in_Capite

https://nl.wikipedia.org/wiki/Silvesterorde