H. Anastasia van Sirmium (overleden ca. 304), Groot Martelares
Over Anastasia gaan verschillende legenden die vaak met elkaar vermengd worden. De meest gangbare is dat Anastasia uit het huidige Servië kwam (Sirmium is het huidige Sremska Mitrovica), de dochter was van H. Fausta van Sirmium (feest 19 december) en gehuwd met een grootgrondbezitter, Publius Patricius, die haar mishandelde omdat zij maagd wilde blijven voor Christus.
Toen ze weduwe werd besloot ze rond te reizen en christenen te verplegen en van boeien te bevrijden, die onder het bewind van keizer Diocletianus werden vervolgd en gemarteld.
Ze zou in het geheim leerlinge zijn geweest van H. Chrysogonus van Aquileia, die zij trouw bleef tot zijn martelaarschap. Ze werd toen zelf gearresteerd en gemarteld, respectievelijk met vuur, met zweepslagen en de pijnbank. Ten slotte werd ze onthoofd (of op de brandstapel gezet).
Om haar goede zorgen wordt ze vaak met een pot zalf afgebeeld en wordt ze in de Oosterse kerk Bevrijdster van Boeien en Groot Martelares genoemd en werd ze ook vereerd als exorcist. Omdat haar borsten werden afgesneden (hoewel dat een verwarring kan zijn met H. Agatha), wordt ze aangeroepen tegen borstpijn en wegens de onthoofding tegen hoofdpijn. Ze is tevens patroonheilige tegen vergiftiging en liegen en daarom tegen perscensuur. Haar naam betekent ‘wederopstanding’.
Ze wordt ook wel vereerd als Anastasia van Rome op 12 oktober (hoewel die gekruisigd zou zijn) en als Anastasia Farmaceut of Apothekeres op 29 oktober. Er zijn dus nogal wat Anastasia’s, waarbij het waarschijnlijk om dezelfde persoon gaat. Veel van deze verhalen berusten op legendes; maar haar verhaal is net als bij andere oude heiligenverhalen, een geloofsverhaal dat verwijst naar Jezus: de zorg om de naaste, de bevrijding van gevangenen en de opstanding uit de dood.
Haar relieken kwamen in de 9e eeuw in Zara (het huidige Zadar in Kroatië), waar een kathedraal aan haar is gewijd, de Kathedraal van Zadar ofwel kathedraal van St. Anastasia.
Anastasia is één van de zeven primaire heiligen, samen met samen met H. Lucia (feest 13 december), H. Agatha (feest 5 februari), H. Agnes (feest 21 januari), H. Catharina van Alexandrië (feest 25 november), H. Cecilia (feest 22 november) en H. Maria Magdalena (feest 22 juli). Anastasia werd tot Vaticanum II in de tweede mis op eerste Kerstdag herdacht in de Romeinse liturgie. In de Oosterse kerk wordt ze vereerd op 22 december.
Bronnen en meer informatie:
http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/12/25/12-25-0304-anastasia.php
https://nl.wikipedia.org/wiki/Anastasia_van_Sirmium
https://kro-ncrv.nl/katholiek/encyclopedie/a/anastasia-van-sirmium
Engelstalig:
https://catholicsaints.info/saint-anastasia-of-sirmium/
http://www.christianiconography.info/goldenLegend/LifeofSt.AnastasiaofSirmium.html
https://www.catholicireland.net/saintoftheday/her-name-is-resurrection-st-anastasia-2/
https://en.wikipedia.org/wiki/Anastasia_of_Sirmium
https://oca.org/saints/lives/2013/12/22/103609-greatmartyr-anastasia-the-deliverer-from-potions
http://www.scborromeo.org/saints/anastasia.htm
http://www.catholic.org/saints/saint.php?saint_id=17
Achtergronden:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sirmium
https://nl.wikipedia.org/wiki/Zadar_(plaats)
https://en.wikipedia.org/wiki/Zadar_Cathedral
https://en.wikipedia.org/wiki/Fausta_of_Sirmium
http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/10/12/10-12-0250-anastasia.php (Anastasia van Rome, 12 oktober)