Z. János Scheffler (1887-1952), bisschop en martelaar
János Scheffler was van oorsprong Hongaars en stamde uit een arm gezin van de Duitse etnische bevolking. Hij werd in 1910 priester gewijd en gaf les in canoniek recht, filosofie en theologie. In 1942 werd hij bisschop van Satmar (later Satu Mare genoemd) en Oradea. Als bisschop zette hij zich in voor roepingen, promootte de verering van het Heilig Hart en verdedigde het Rooms-Katholieke geloof tijdens het communistisch regime.
Satu Mare ligt in het Noordwesten van Roemenië tegen Hongarije aan (Transsylvanië) en maakte deel uit van het Hongaarse koninkrijk en later van het Habsburgse Rijk. De stad was oorspronkelijk gesticht door Duitse kolonisten maar werd later achtereenvolgens Hongaars, toen Oostenrijks, eind 19e eeuw weer Hongaars en tenslotte in 1920 Roemeens. De stad maakt deel uit van het Hongaarse comitaat Szatmár, waarvan het grootste deel tegenwoordig dus in het huidige Roemenië ligt. De stad heette vroeger Satmar en kende een grote Joodse bevolking.
János hielp in WOII vele vluchtelingen en verdedigde de Joodse bevolking. Ondanks zijn pogingen werden de meeste Joden gedeporteerd. Na de oorlog kwam een communistisch regime, dat in 1948 de katholieke kerk onder staatsgezag zette, losgeweekt van Rome en actief katholieken vervolgde.
Ook werden de oorspronkelijke Duitse bewoners uitgezet en naar Russische werkkampen afgevoerd. Daar verzette János zich openlijk tegen, naast zijn inspanningen om de katholieke kerk te verdedigen. Wegens al deze activiteiten werd hij in 1950 gevangen genomen.
Hij kreeg eerst huisarrest en kwam daarna in de beruchte Jilavagevangenis nabij Boekarest terecht. Daar werd hij gemarteld en leed veel ontberingen. Hij overleed uiteindelijk aan brandwonden nadat hij overgoten was met kokend water. In 1965 werden zijn resten overgebracht naar de crypte van de kathedraal van Satu Mare.
Hij werd in 2011 als martelaar van het geloof erkend en zalig verklaard door paus Benedictus XVI. In Roemenië bestaat sinds 2012 het Blessed János Schefflercentrum, dat zorgt voor revalidatie en therapie voor gehandicapte kinderen en kinderen met een ontwikkelingsstoornis of -achterstand.
In Oezjhorod (Ungvár) in het uiterste zuidwesten van Oekraïne, tegen de grens met Slowakije, werd in oktober 2011 een plaquette voor hem onthuld (zie afbeelding hiernaast) ter ere van zijn zaligverklaring. János is in die hele regio een bekende martelaar.
Bronnen en meer informatie:
https://stichtingtotustuus.com/geloofsgetuigen/bisschop-martelaar-j%C3%A1nos-scheffler-1887-1952
https://www.heiligenlexikon.de/BiographienJ/Janos_Scheffler.html
Engesltalig:
https://cathstan.org/news/local/bishop-from-romania-to-be-beatified-as-communist-era-martyr
https://www.mindszentyalapitvany.hu/en/canonization/hungarian-blesseds/blessed-janos-scheffler
https://en.wikipedia.org/wiki/J%C3%A1nos_Scheffler
https://www.catholic.co.il/?id=1617&cat=&view=article&lang=en&m=
http://www.santiebeati.it/dettaglio/95499
https://www.magyarkurir.hu/hirek/boldog-scheffler-janos-puspok-es-vertanu
Achtergronden:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Satu_Mare_(stad)
https://en.wikipedia.org/wiki/Szatm%C3%A1r_County
https://en.wikipedia.org/wiki/Deportation_of_Germans_from_Romania_after_World_War_II
https://nl.wikipedia.org/wiki/Satmar