15 november

h-albertus-de-groteH. Albertus de Grote (1193-1280), bisschop, theoloog en kerkleraar.

Albertus de Grote (ook: Albertus Magnus of Albertus van Regensburg) was een beroemd geleerde en de leermeester van H. Thomas van Aquino (feest 28 januari). Albertus droeg in zijn tijd al de eretitel Doctor Universalis, omdat hij niet alleen schreef over filosofie en theologie, maar ook over natuurkunde, astronomie, scheikunde en aardrijkskunde.

Hij werd in 1622 zalig verklaard en wordt beschouwd als de grondlegger van de moderne wetenschap, omdat hij hypotheses wilde toetsen aan eigen waarnemingen en wetenschap wist te verenigen met geloof en vice versa, wat relatief nieuw was in zijn tijd. Daarom is hij bij zijn heiligverklaring in 1931 uitgeroepen tot patroonheilige van de wetenschap. Vanwege zijn grote nalatenschap en betekenis voor de theologie is hij ook verheven tot kerkleraar.

Albertus kwam uit Lauingen (Zuid-Duitsland), kreeg zijn opleiding aan de universiteit van Padua en trad in bij de dominicanen. Hij doceerde filosofie aan de universiteiten van Keulen, Hildesheim, Freiburg, Regensburg en Straatsburg en werd hoogleraar in Parijs (als eerste niet-Fransman) en Keulen en paste de filosofie van Aristoteles toe op de katholieke theologie, wat later door Thomas van Aquino zou worden uitgewerkt.

In 1260 werd hij bisschop van Regensburg, waarin hij zijn diocees grondig reorganiseerde. Door paus Urbanus VI werd hij opgeroepen tot boeteprediker om op te roepen tot de Achtste Kruistocht.

Hij reisde veel als provinciaal van de dominicanen, o.a. in 1256 naar Leeuwarden, waar als herinnering aan zijn bezoek sinds 2011 een gedenkplaquette aan de Jacobijnerkerk (Grote Kerk) prijkt. Ook reisde hij veel als vredestichter bij theologische geschillen.

Albertus staat naast dit alles bekend als mysticus; als een contemplatief iemand te midden van koortsachtige activiteiten, waarmee hij de beroemde mysticus Meister Eckhart (overleden 1327) heeft geïnspireerd.

Van Albertus is het wonderverhaal opgetekend waarin hij in 1249 graaf Willem II, die toen koning van Duitsland was, uitnodigde in zijn klooster in Keulen. Het was 6 januari, het feest van Drie Koningen (die in Keulen begraven liggen), en heel koud. De graaf moest eerst lang wachten in de kou en werd toen in de tuin uitgenodigd voor een maaltijd, waar het nog kouder moest zijn. Echter toen de koning daar kwam, was het zomers: lekker warm en met bloeiende bloemen alom. Dit verhaal beschrijft een aards paradijs.

In Keulen bestaat het Albertus Magnusinstituut, dat werd opgericht in het jaar van zijn heiligverklaring en zich bezighoudt met het kritisch beschouwen van de werken van Albertus en diens bijdrage aan de theologie, filosofie en natuurwetenschappen.

In Nederland werd in dezelfde periode het Albertinum Klooster in Nijmegen gesticht door de dominicanen, waarin studie centraal stond en waar Edward Schillebeeckx enige tijd heeft gewoond. Hier wonen geen dominicanen meer, maar er bestaat nog wel het Nederlandse Albertinumgenootschap dat elk jaar lezingen (o.a. de Eckhart-lezing) organiseert over diverse religie-gerelateerde onderwerpen.

In de Stevenskerk in Nijmegen (waar hij in 1272 kwam) bevindt zich een reliek van Albertus. Albertus ligt begraven in de crypte van de St. Andreaskerk in Keulen.

Bronnen en meer informatie:

http://www.dominicanen.nl/2011/04/albertus-de-grote-ca-1200-1280/

https://www.lucepedia.nl/dossieritem/albertus-magnus/albertus-magnus-ca-1200-1280

https://www.rkdocumenten.nl/rkdocs/index.php?mi=600&doc=3510 (lezing door paus Benedictus XVI 2010)

https://www.kro-ncrv.nl/katholiek/encyclopedie/a/albertus-magnus

http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/11/15/11-15-1280-albertus.php

https://nl.wikipedia.org/wiki/Albertus_Magnus

http://www.dionysiusparochie.nl/spiritualiteit/heiligen/kinderen/15-november-albertus-de-grote/

https://www.remonstranten.nl/adrem/jaargang-2015/december/wondertuin-heilige-albertus/

 

Hoofdstuk uit het boek Theologie, waarheidsliefde en religiekritiek

Hoofdstuk uit het boek Gods predikers, dominicanen in Nederland

 

Engelstalig:

https://www.franciscanmedia.org/saint-of-the-day/saint-albert-the-great/ (met audio)

http://www.catholicireland.net/saintoftheday/st-albert-the-great-1206-80-dominican-friar-theologian-and-bishop/

http://catholicsaints.info/saint-albert-the-great/

https://en.wikipedia.org/wiki/Albertus_Magnus

http://www.catholic.org/saints/saint.php?saint_id=144

https://www.britannica.com/biography/Saint-Albertus-Magnus

 

Achtergronden:

https://mijngelderland.nl/inhoud/verhalen/middeleeuwse-spiritualiteit-in-de-stevenskerk

http://www.albertus-magnus-institut.de/

https://nl.wikipedia.org/wiki/Albertinum_(Nijmegen)

http://www.albertinumgenootschap.nl/

http://www.djdekker.net/stevenskerk/int/albertus.html

https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Andreaskerk_(Keulen)

http://www.rd.nl/kerk-religie/een-plaquette-voor-albertus-de-grote-1.623659

http://www.rd.nl/albertus-magnus-preekte-in-liwart-1.556841

http://www.rd.nl/een-preek-over-het-martelaarschap-1.125693

https://nl.wikipedia.org/wiki/Achtste_Kruistocht

https://nl.wikipedia.org/wiki/Meester_Eckhart