03 november

h-hubertus-van-luikH. Hubertus van Luik (ca. 700-727), bisschop van Maastricht en Luik.

Hubertus is patroonheilige van de jacht en van jagers, omdat hij (voordat hij bisschop was; hij was van adel) tijdens een jachtpartij op Goede Vrijdag een mannetjeshert wilde schieten. Op dat moment zag hij een lichtend kruis tussen het gewei en bekeerde zich terstond. Dit verhaal doet sterk denken aan H. Eustachius van Rome uit de tweede eeuw (feest 20 september), één van de Veertien Noodhelpers, die zich ook bekeerde na een visioen van een kruis in het gewei van een hert.

Hubertus ging naar Maastricht in de leer bij bisschop Lambertus (feest 17 september), werd priester en na de marteldood van Lambertus tot bisschop van Maastricht gewijd door paus Sergius I (die ook Willibrord had gewijd). Maastricht was niet veilig en Hubertus ging naar Luik, waar hij als bisschop de St. Lambertuskerk en de Sint Petruskerk stichtte en zorgde dat relieken van Lambertus ook in veiligheid werden gebracht.

Hierna bracht hij de bisschopszetel van Maastricht naar Luik, waarschijnlijk rond 1720, waarmee hij de laatste bisschop was van Maastricht en de eerste van Luik. Hij wist in de gebieden Brabant, de Ardennen en de Kempen veel heidenen tot het christendom te bekeren en heidense gebruiken te kerstenen.

Hubertus wordt vaak afgebeeld met een sleutel, die hij uit de hemel zou hebben ontvangen van H. Petrus waarmee hij hondsdolheid kon genezen. Deze zgn. Hubertussleutel is nog in het bezit van de monniken van Saint-Hubert-en-Ardennes en reproducties werden daar gezegend en verstrekt aan parochies om hondsdolheid te bestrijden. Deze stad Saint Hubert in de Ardennen is bekend om haar Sint-Hubertusbasiliek met abdij, waar op 30 september 825 Hubertus’ lichaam vanuit Luik naartoe werd gebracht. De stad heette toen nog Andage en werd door bedevaartgangers omgedoopt tot Saint Hubert.

Van oudsher worden op 3 november zgn. Hubertusbroodjes (ook: kruiskensbroden, huibertjes of hubkes) gezegend; ronde broodjes met een ingekerfd kruis. Die werden vroeger in de kerk uitgedeeld en moesten op de nuchtere maag worden gegeten, om beschermd te blijven tegen hondsdolheid. De bloedhond is een hondenras: deze honden worden ook wel St. Hubertushonden genoemd, omdat ze in de abdij van St. Hubert werden gehouden.

Veel schutterijen dragen de naam St. Hubertus en op 3 november wordt het jachtseizoen geopend in de Ardennen met jachthoornspel in de kerk. Daarnaast behoort Hubertus samen met H. Quirinus van Neuss, H. Cornelius en H. Antonius Abt tot de Vier Heilige Maarschalken, omdat de plaatsen waar zij vereerd worden vaak in één bedevaart werden aangedaan, resp. Luik, Neuss, Aken en Wesel.

Bronnen en meer informatie:

http://www.wandelpaden.com/sthubert.html

http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/11/03/11-03-0727-hubertus.php

https://nl.wikipedia.org/wiki/Hubertus_van_Luik

http://www.isgeschiedenis.nl/nieuws/legende-sint-hubertus/

http://www.lescompagnonsdesainthubert.com/de_geschiedenis_en_de_gebruiken.ws

http://www.jachthoornblazers.nl/JHB/Sint-Hubertus-geschiedenis.html

http://www.jachthoornblazers.nl/JHB/Sint-Hubertusverering-Elsloo.html

http://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/211 (Elsloo)

http://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/1464 (Den Bosch)

https://www.kerknet.be/kerknet-redactie/nieuws/saint-hubert-viert-zijn-patroonheilige

http://www.klap.net/religies/christendom/Hubertus/Index.html

http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/geschiedenis/141793-3-november-een-speciale-datum-in-de-geschiedenis.html

Hoofdstuk uit het boek Bedevaartplaatsen in Nederland 

Hoofdstuk uit het boek Beschermheiligen in de Lage Landen

Hoofdstuk uit het boek Winterfeesten en gebak (met recept voor Sint Hubertusbroodjes)

 

Engelstalig:

http://catholicsaints.info/saint-hubert-of-liege/

https://www.franciscanmedia.org/saint-hubert/

https://en.wikipedia.org/wiki/Hubertus

 

Achtergronden:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Saint-Hubert_(Belgi%C3%AB)

https://nl.wikipedia.org/wiki/Lambertus_van_Maastricht

https://nl.wikipedia.org/wiki/Bloedhond_(hondenras)

https://nl.wikipedia.org/wiki/Hubertussleutel

http://www.katholiekelsloo.nl/index.php?title=H._Hubertus (met instructies voor gebruik van de sleutel)