18 oktober - Kenteringen Heiligen Vandaag

H. Lucas (overleden ca. 74), evangelist en martelaar.

Van Lucas wordt aangenomen dat hij arts was in Antiochië, dat hij Paulus heeft vergezeld op zijn missiereizen en hem heeft bijgestaan tot diens eerste en tweede gevangenschap in Rome. Van de vier evangelisten was Lucas de enige die niet Jood was van geboorte, maar een bekeerde christen uit de heidenen. Hij was ook niet één van de apostelen. Lucas wordt het Bijbelboek Handelingen van de Apostelen toegeschreven.

“Salus Populi Romani” (CNS photo/Paul Haring)

Behalve auteur van het evangelie en de Handelingen, zou Lucas ook kunstschilder zijn geweest en portretten hebben gemaakt van Jezus en Maria, waarvan een drietal in Venetië hangt en één icoon in de Santa Maria Maggiorebasiliek in Rome, namelijk de icoon Salus Populi Romani (“gezondheid van het Romeinse volk”).

Deze wordt zo genoemd, omdat deze icoon al in de 6e eeuw door de straten van Rome werd gedragen om een pestepidemie af te zweren en in de 19e eeuw wegens een choleraepidemie. In maart 2020 legde paus Franciscus bloemen bij deze icoon wegens de coronaepidemie.

Maria zou Lucas persoonlijk over haar en Jezus’ leven hebben verteld. Volgens de legende zou Lucas na Paulus’ dood in Achaia (Griekenland) en Bithynië (Klein-Azië) hebben gepredikt en zijn gestorven als martelaar (opgehangen) in Boeotië (Griekenland). Relieken van hem rusten in Padua, Rome en Venetië.

Lucas wordt van de vier evangelisten afgebeeld met een (gevleugeld) rund. Het rund verwijst naar zijn evangelie, dat begint met de verschijning van de engel Gabriël aan Zacharias in de tempel. Zacharias was een priester en runderen waren offerdieren, vandaar dat Lucas met een rund als tetramorf wordt afgebeeld.