15 oktober

h-teresa-van-avila2H. Teresa van Avila (1515-1582), mystica en kerklerares.

Teresa van Jezus zoals haar kloosternaam was, geboren als Teresa Sánchez de Cepeda y Ahumada, is één van de grootste mystici van de katholieke kerk en wordt daarom wel de grote Theresia genoemd, ook om haar te onderscheiden van de jongere H. Theresia van Lisieux (feest 1 oktober, tevens kerklerares). Haar geschriften, waarin ze ons deelgenoot maakt van haar diepste ervaringen met God, worden gerekend tot de wereldliteratuur, met name haar Innerlijke Burcht (waarin ze een soort handleiding beschrijft over het gebed van het hart in de ontmoeting met God), de Weg van Volmaaktheid en haar Hooglied. Daarnaast heeft ze nog vele brieven en gedichten nagelaten.

Ze kreeg haar eerste mystieke ervaringen na het lezen van een boek, toen ze al geruime tijd was ingetreden in het klooster in Avila, waar ze lange tijd ernstig ziek was. Toen ze genas na een mystieke ervaring van H. Jozef, voor wie ze vervolgens een grote devotie behield en naar wie ze haar eerste klooster noemde in 1562 (San José), hervormde Teresa de karmelietaanse orde, de ongeschoeiden, later samen met H. Johannes van het Kruis (die de kloosterorde hervormde voor de broeders karmelieten). Centraal stond bij haar stilte, eenvoud en eenzaamheid, waarin het innerlijke gebed het belangrijkste was.

Ze kreeg veel steun van H. Franciscus Borgia en van haar biechtvader H. Johannes van Avila.

Ondanks dat ze slotzuster was, wist ze door heel Spanje nieuwe kloosters te stichten, in totaal meer dan 30, door zich te verplaatsen in een afgesloten koets. Haar beste vriendin was Z. Anna van Bartholomeüs (feest 7 juni), die later kloosters stichtte in haar geest in Frankrijk en België.

Teresa was een groot organisator en gelijkwaardige gesprekspartner voor vele geleerde mannen. Behalve zeer serieus in het hervormen, stond Teresa bekend als een charmante en vrolijke vrouw die dol op dansen en schaken was. Te midden van alle drukte wist ze haar innige contact met God te bewaren en de stilte steeds weer te vinden in haar gebed: zo wist ze actie en contemplatie met elkaar te verbinden en wist altijd betrokken te blijven bij de wereld om haar heen.

Het bekendste is ze door haar diepe mystieke ervaringen, die werden afgewisseld door grote perioden van twijfel en dorheid. De bekendste ervaringen waren haar spirituele verloving met Jezus en haar extases, die verbeeld zijn in het beroemde beeldhouwwerk van Bernini in de Santa Maria della Vittoria in Rome.

Teresa werd in 1614 zalig en in 1622 heilig verklaard. Ze was overleden op 4 oktober, maar haar feestdag is vastgesteld op de 15e, omdat in de nacht van haar overlijden de kalender overging van de juliaanse naar de gregoriaanse, waardoor er een tijdsprong werd gemaakt. In 1970 werd ze als eerste vrouw uitgeroepen tot kerklerares (samen met H. Catharina van Siena) vanwege de grote betekenis van haar nalatenschap. In 2015 werd wereldwijd haar 500e geboortedag gevierd, in Nederland georganiseerd door het Titus Brandsma Instituut in Nijmegen.

Teresa van Avila is de eerste van meerdere karmelietaanse heiligen die haar naam als kloosternaam hebben gekozen. Ze was onder andere inspirator voor H. Theresia van Lisieux, voor H. Theresia Benedicta van het Kruis (Edith Stein) en H. Teresa de los Andes en daarnaast een groot voorbeeld voor  H. Titus Brandsma, de Nederlandse karmeliet die in gevangenschap in Scheveningen een biografie over haar schreef. Ze is patroonheilige van Spanje.

Op 15 oktober 2022 is een Teresiaans jaar uitgeroepen door de Spaanse bisdommen, om de 400e verjaardag van haar heiligverklaring te vieren.

God alleen is genoeg

Laat niets u verontrusten,
Niets u beangstigen.
Alles gaat voorbij,
God verandert niet.
Geduld overwint alles.

Wie op God vertrouwt,
hem zal niets ontbreken.
God alleen is genoeg.

Bronnen en meer informatie:

https://www.lucepedia.nl/dossieritem/teresa-van-avila/teresa-van-avila-1515-1582

https://www.kcs-haarlem.nl/karmel/

https://www.kerknet.be/kerknet-redactie/artikel/waarom-teresa-van-avila-nog-altijd-actueel

https://www.kerknet.be/kerknet-redactie/artikel/teresa-van-avila-leven-spiritualiteit-werk

https://www.kerknet.be/kerknet-redactie/artikel/waarom-mystiek-van-bijna-iedereen-teresa-van-avila-boek

https://www.kerknet.be/kerknet-academie/cursus/leer-bidden-zoals-de-heilige-teresa-van-avila

https://www.kro-ncrv.nl/katholiek/encyclopedie/t/teresia-van-avila

http://www.marypages.com/TeresavanAvila.htm

http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/10/15/10-15-1582-teresa.php

http://www.karmelopweg.nl/teresa_van_avila.html

https://sites.google.com/site/beeldfiguren//teresia-van-avila

http://www.heiligelebuinus.nl/locaties/broederen-deventer/gebouw/heiligenbeelden/7_theresia

https://nl.wikipedia.org/wiki/Theresia_van_%C3%81vila

http://karmel.be/de-orde/belangrijke-figuren/teresia-van-avila

http://karmel.be/de-orde/belangrijke-figuren/teresia-van-avila

http://www.bisdom-roermond.nl/theresia-van-avila

http://www.hetkatholiekegeloof.nl/sub/h-theresia-van-vila/

Catechese van paus Benedictus XVI over H. Theresia van Avila (2011)

Brief van paus Franciscus voor het vijfde eeuwfeest van de Heilige Teresa

Lezing Teresa van Avila over de Innerlijke Burcht door pastoor Tjeerd Visser

Lezing Teresa van Avila http://www.parochie-antonius-abt.nl/images/news/LezingTheresiavanAvila.pdf

 

Engelstalig:

http://catholicsaints.info/saint-teresa-of-avila/

http://www.catholicireland.net/saintoftheday/st-teresa-of-avila-a-woman-for-all-ages/

http://www.catholicireland.net/saintoftheday/st-teresa-of-avila-1515-82-reformer-and-discalced-carmelite-nun/

http://www.catholicculture.org/culture/liturgicalyear/calendar/day.cfm?date=2014-10-15

http://www.loyolapress.com/our-catholic-faith/saints/saints-stories-for-all-ages/saint-teresa-of-avila

http://stpetersbasilica.info/Exterior/Colonnades/Saints/St%20Theresa-56/StTheresa.htm

 

Achtergronden:

https://www.kerknet.be/kerknet-redactie/nieuws/spaanse-bisdommen-vieren-heilige-teresa-van-%C3%A1vila

http://www.sporenvangod.nl/theresia-van-avila.html (teksten van Teresa van Avila)

http://www.knr.nl/organisatie/nieuwsbericht.asp?nieuwsbericht_id=1649

https://nl.wikipedia.org/wiki/Extase_van_Theresia