11 oktober

www.heiligen-3s.nl/heiligen/10/11/10-11-0770-Gummarus-Lier.php +++ < 1500. Handschrift Nederland, Rotterdam, Museum Boymans-Van Beuningen.

H. Gummarus van Lier (717-775), patroonheilige van Lier en (bot-)breuken.

Gummarus (ook bekend als Gommaar) is een Vlaamse heilige die geboren was in Emblem (nabij Antwerpen). Hij zou een ridder geweest zijn aan het hof van Pepijn van Herstal en een gemene vrouw hebben gehad die de dorstige landarbeiders geen water wilde geven, waarop Gummarus zijn staf in de grond stak en er een bron ontstond. Daar zouden na zijn dood vele doofstommen hun spraakvermogen weer terug hebben gekregen.

Hierna ging hij op bedevaart naar Rome. Onderweg, bij de rivier de Nete, wilde hij een hutje bouwen en hakte een boom om. De eigenaar werd woedend toen hij dit merkte en Gummarus bond de boom haastig bij elkaar met zijn riem, waarna de boom spontaan weer aan elkaar groeide. Vandaar dat Gummarus patroonheilige van houthakkers en houtbewerkers is geworden en vanwege de breuk die hij heelde, wordt hij aangeroepen bij (bot-)breuken, huwelijksbreuken en bij mannen met een moeilijke echtgenote.

De verhalen van Gummarus berusten grotendeels op legendes, en het is de vraag of veel verhalen zijn verzonnen om pelgrims te trekken (in de Middeleeuwen was dit een soort toeristische industrie), maar desondanks wordt hij in Lier nog steeds vereerd, omdat Gummarus wordt beschouwd als de stichter van die stad. Na zijn bedevaart naar Rome zou hij daar namelijk een kapelletje hebben gebouwd dat zou uitgroeien tot een klooster en uiteindelijk tot de stad Lier.

In Lier wordt zijn riem bewaard als een kostbaar relikwie en wordt elk jaar een Sint-Gummarusprocessie gelopen (de Lierse ommegang) op de eerste zondag na 10 oktober, waarbij zijn zilveren reliekschrijn door de binnenstad wordt gedragen door de Broederschap van Gummarus (bij slecht weer in de Sint-Gummaruskerk, waar panelen bij het hoofdaltaar het leven van Gummarus verbeelden). In de St. Pieterskapel in Lier bevindt zich Gummarus’ graf.

In Nederland bestond de schuilkerk Sint Gommarus in Enkhuizen (nu de Zuiderkerk). Een zilveren beeldhouwwerk van Gommarus uit die kerk is tegenwoordig te bezichtigen in het Frans Halsmuseum in Haarlem. Verder zijn er in Nederland nog de Gummaruskerken in Wagenberg en Steenbergen.

Bronnen en meer informatie:

https://www.kerknet.be/broederschap-van-sint-gummarus/artikel/de-heilige-gummarus

http://www.volksverhalen.be/Lier_Sint-Gummarus

http://archief.kerknet.be/microsite/Broederschapsintgummaruslier/content.php?ID=17346

https://www.kerknet.be/organisatie/broederschap-van-sint-gummarus

http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/10/11/10-11-0770-gummarus.php

https://nl.wikipedia.org/wiki/Gummarus_van_Lier

http://enkhuizen.okkn.nl/pagina/59/vitae_st._gummarus

http://enkhuizen.okkn.nl/?b=119

http://www.visitlier.be/zien/erfgoed/sint-gummarusprocessie

Hoofdstuk uit het boek Beschermheiligen in de Lage Landen

 

Engelstalig:

https://en.wikipedia.org/wiki/Gummarus

http://www.catholic.org/saints/saint.php?saint_id=657

http://catholicsaints.info/saint-gummarus/

http://catholicsaints.info/book-of-saints-gummarus/

 

Achtergronden:

http://www.archeolier.be/?p=136 (twijfels over de waarheid van de legendes)

https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Gummaruskerk_(Lier)

https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Gummarusprocessie

https://www.mondriaanfonds.nl/aanwinst/21772-2/

http://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/215

https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Pieterskapel_(Lier)

http://www.naardekerk.nl/vijf-heiligen-parochie/kerken/wagenberg.html

http://www.gummaruskerk.nl/