01 september

H. Aegidius2H. Aegidius, St. Gilles (ca. 640-725), één van de Veertien Noodhelpers.

Aegidius, ook Gilles genoemd, is één van de Veertien Noodhelpers en kan worden aangeroepen bij een goede biecht met verborgen zonden, voor vee en herders, gehandicapten, zogende moeders, bedelaars, bij epilepsie en bezetenheid, kreupelen en leprozen. Hij is van deze Noodhelpers de enige die geen martelaarsdood heeft ondergaan en is patroonheilige van kluizenaars.

Hij was Grieks van geboorte en vluchtte naar Zuid-Frankrijk toen hij was uitgeroepen tot bisschop, omdat hij een wonderbaarlijke genezer was en daarom populair bij het volk. Hij wilde dit ambt per se niet bekleden, maar zijn weigering werd aangezien voor bescheidenheid. Hij gaf zijn erfenis weg aan de armen en trok zich in Frankrijk rond 673 terug in de bossen tussen Arles en Nîmes als kluizenaar. Hier zou hij een sterke band met de dieren uit het bos hebben opgebouwd, met name met een hinde, die hem dagelijks haar melk kwam geven.

H. Aegidius, Gilles kleinOp een dag vluchtte een hinde in zijn armen en werd hijzelf geraakt door een pijl in zijn been die voor de hinde bedoeld was en waardoor hij kreupel zou blijven. De jachthonden die volgden gingen aan zijn voeten liggen. Hij bleek te verblijven in het jachtgebied van de Visigotische koning Wamba, die Aegidius vergiffenis vroeg en hem een stuk land schonk. Aegidius wist de pijn van de pijl te vergelijken met het lijden van Christus, en de vlucht van de hinde met mensen die tot Hem hun toevlucht nemen. Wamba hoorde later over Aegidius’ bestaan als wonderwerker en dat velen hem om raad vroegen en bouwde voor hem een klooster, waar Aegidius de eerste abt van werd.

De abdij groeide uit tot een kleine stad die nog steeds bestaat: Saint-Gilles-du-Gard. De abdij werd verwoest door de Saracenen en na een wederopbouw aangesloten bij Cluny in 1066. De stad werd in de Middeleeuwen een bedevaartsoord, vooral omdat het op het beginpunt van de Via Tolosana naar Santiago de Compostella ligt. Op die zgn. St. Jacobsweg ligt ook  één van de vijf pelgrimskerken, de basiliek Saint-Sernin de Toulouse, waar In 1562 Aegidius’ relieken naartoe werden gebracht om ze te beschermen tegen de Hugenoten (de Franse protestanten). In 1862 keerde een deel van zijn relieken terug naar de vroegere abdijkerk en samen met de herontdekking van zijn vroegere graftombe, zorgde dit voor een opleving van de pelgrimages.

De eerste september, zijn feestdag, is geworden tot een feestdag met een markt, de Sint-Gillismarkt, die nog steeds, met name in Vlaanderen, in de plaats St. Gillis bij Brussel wordt gehouden. Ook is deze dag een zgn. merkeldag, die verbonden is met het weer: het weer op St. Gillis bepaalt het weer voor de rest van de maand, zoals in: “Is het schoon met Sint-Giel, dat zal zijn tot Sint-Michiel” (29 september).

De communiteit van Sant’Egidio, een katholieke lekengemeenschap die in eigen steden gezamenlijk bidden omzien naar de armen, is vernoemd naar de Sant’Egidiokerk in Rome die in 1971 leeg kwam te staan en in 1973 door de communiteit werd ingenomen. Bij Boppard in Duitsland staat de Sint Egidiuskerk die naar Aegidius is genoemd en sinds 2002 deel uitmaakt van het UNESCO-werelderfgoed.

Relieken van Aegidius werd eind 19e eeuw in Elsloo (Limburg) in de Augustinuskerk vereerd, waarbij kinderen, lijdenden en bedevaartgangers werden gezegend. Dit gebeurde nog tot ver in de twintigste eeuw. Deze cultus was verbonden met die van Hubertus (feest 3 november), die patroon van de jacht is.

Bronnen en meer informatie:

http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/09/01/09-01-0723-aegidius.php

https://www.kro-ncrv.nl/katholiek/encyclopedie/e/egidius

http://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/210 (over de Egidiusverering in Elsloo)

http://www.meertens.knaw.nl/nvb/verklaring/naam/Aegidius

http://www.jachthoornblazers.nl/JHB/Sint-Hubertus-Egidius-Gilles.html

Hoofdstuk uit het boek: Wonden genezen, veertien heilige heelmeesters door Anselm Grün

 

Engelstalig:

https://www.franciscanmedia.org/saint-giles/ (met audio)

http://catholicsaints.info/saint-giles/

http://catholicsaints.info/golden-legend-life-of-saint-giles/

http://www.catholicireland.net/saintoftheday/st-giles-or-aegidius-640-710-hermit/

http://www.catholicculture.org/culture/liturgicalyear/calendar/day.cfm?date=2014-09-01

https://en.wikipedia.org/wiki/Saint_Giles

https://en.wikipedia.org/wiki/Abbey_of_Saint-Gilles

 

Achtergronden:

https://en.wikipedia.org/wiki/Wamba_(king)

https://en.wikipedia.org/wiki/Saint-Gilles,_Gard

https://nl.wikipedia.org/wiki/Basilique_Saint-Sernin_de_Toulouse

https://en.wikipedia.org/wiki/Sant%27Egidio,_Rome

http://www.santegidio.nl/

http://www.santegidio.org/index.php?idLng=1065&pageID=1&res=1

http://beeldbankbrugge.be/beeldbank/weergave/record/?id=9001c26c-608d-486f-bdbb-3ec5c5b10466

https://de.wikipedia.org/wiki/Via_Tolosana

https://nl.wikipedia.org/wiki/Pelgrimsroute_naar_Santiago_de_Compostella

http://www.art-roman.net/stgilles/stgilles.htm