21 augustus

H. Paus Pius X 2H. Pius X (1835-1914), paus.

Pius X werd geboren als Giuseppe Melchiore Sarto en kwam uit een arme familie. Als kind wandelde hij vier kilometer blootsvoets naar school om zijn schoenen te sparen. Hij bleek een intelligente leerling en werd eerst priester, toen kapelaan en pastoor.

Als pastoor hield hij zich met name bezig met armenzorg en bestreed kinderarbeid. Daarna werd hij achtereenvolgens kanunnik, bisschop van Manua (in 1884), kardinaal en patriarch van Venetië.

In 1903 werd hij tot paus gekozen en koos de naam Pius X – hij doorliep dus alle rangen binnen de kerkelijke hiërarchie.  Hij was paus tot zijn dood in 1914 en bleef zijn eenvoudige komaf altijd trouw in zijn manier van leven.

Pius ging zeer autonoom te werk en  is vooral bekend als fel bestrijder van het modernisme, omdat hij vond dat dat een bedreiging was voor het ware geloof. Hij verwierp met name de subjectieve religieuze beleving van het individu en ervaringstheologie en het in twijfel trekken van kerkelijke dogma’s.

In 1907 verwierp hij het modernisme in zijn Kleine Syllabus Errorum en koppelde daar een zgn. anti-modernisteneed aan voor priester, pastoors, curies en congregaties. Deze eed werd op 1 september 1910 ingevoerd en bestond tot Vaticanum II.

Ook heeft hij de Romeinse Curie hervormd, het kerkelijk wetboek vastgelegd, het Brevier herzien, gregoriaans als standaardmuziek ingevoerd, Bijbelstudies gestimuleerd en liet hij een Vaticaans staatsblad verschijnen waarin officiële teksten werden gepubliceerd.

Hij verlaagde de kindercommunie naar 7 jaar en benadrukte het belang van het leren van de catechismus en van de Eucharistie.

Verder zette hij zich voortdurend in voor betere levensomstandigheden van de armen en sociale gerechtigheid, omdat hij daarmee vrede wilde bevorderen. Toen WOI uitbrak, was hij dan ook zeer verdrietig. Hij stierf enkele weken later.

Pius X is in 1951 zalig en in 1954 heilig verklaard en is patroonheilige van pelgrims en eerste communicanten (samen met H. Pancratius, H. Tarcisius en H. Gerardus Majella).

De FSSPX, de priesterbroederschap Sint Pius X, gesticht door Marcel Lefèbre, heeft zich naar deze paus genoemd. Deze traditionalisten bestonden echter nog niet in Pius’ tijd.

In 2023 is het 120 jaar geleden dat Pius X tot paus werd gekozen. Dat wordt in oktober uitgebreid gevierd in zijn geboorteplaats Treviso, waar zijn lichaam ook naartoe zal worden gebracht.

Bronnen en meer informatie:

https://www.kro-ncrv.nl/katholiek/encyclopedie/p/pius-x

http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/08/21/08-21-1914-pius.php

https://nl.wikipedia.org/wiki/Paus_Pius_X

https://isgeschiedenis.nl/nieuws/2-juni-jarig-paus-pius-x

http://www.hetkatholiekegeloof.nl/sub/heilige-paus-pius-x/

https://rkdocumenten.nl/toondocument/814-bij-gelegenheid-van-de-heiligverklaring-van-paus-pius-x-nl/?systeemnum=814-2 (toespraak bij gelegenheid van de heiligverklaring van paus Pius X door paus Pius XII op 29 mei 1954)

 

Engelstalig:

https://www.catholicireland.net/saintoftheday/pope-st-pius-x-1835-1914-promoter-of-pastoral-liturgy-and-frequent-communion/

http://catholicsaints.info/pope-saint-pius-x/

https://www.franciscanmedia.org/saint-pius-x/

http://www.franciscanradio.org/MP3Files/SOD/1114.mp3 (audio)

http://www.loyolapress.com/our-catholic-faith/saints/saints-stories-for-all-ages?cId=402638

https://en.wikipedia.org/wiki/Pope_Pius_X

http://sspx.org/en/hom-slide-pius-x

 

Achtergronden:

https://www.kerknet.be/kerknet-redactie/nieuws/pius-x-keert-terug-naar-geboorteplaats-treviso

https://nl.wikipedia.org/wiki/Modernisme_(rooms-katholiek)

https://nl.wikipedia.org/wiki/Antimodernisteneed

http://www.rkdocumenten.nl/rkdocs/index.php?mi=600&doc=3706&id=6086 (tekst anti-modernisteneed)

https://nl.wikipedia.org/wiki/Priesterbroederschap_Sint_Pius_X (FSSPX)

https://nl.wikipedia.org/wiki/Traditionalisme_(katholicisme)

http://catholicsaints.info/written-by-pope-pius-x/ (lijst van nagelaten werken)