14 augustus

H. Maximiliaan KolbeH. Maximilaan Kolbe (1894-1941), priester en martelaar, ‘de heilige van Auschwitz’.

Maximiliaan leefde en stierf als een heilige. Hij is vooral beroemd geworden, omdat hij in Auschwitz vrijwillig de plaats innam van een jonge vader van twee kinderen, Franciszek Gajowniczek, die samen met anderen veroordeeld was tot de doodstraf door uithongering in een speciale bunker. Voor iedere ontsnapte gevangene werden er tien gevangenen ter dood veroordeeld door uithongering. Franciszek heeft kunnen getuigen van Maximiliaans’ liefde en mededogen in een kamp vol haat en moedeloosheid en overleed pas in 1995. Maximiliaan wordt daarom ‘Martelaar van de Naastenliefde’ genoemd.

Maximiliaan was geboren als Rajmund, kwam uit Polen (Zdunska Wola), besloot al jong, op zijn twaalfde, tot een zuiver leven. Door een visioen van de H. Maria Onbevlekte Ontvangenis (feest 8 december) accepteerde hij toen al de martelaarskroon. Hij zou een intense devotie voor Maria houden.

De bekering van Alphonse Ratisbonne

Hij trad in 1910 in bij de franciscanen, waar hij de naam Maximiliaan aannam en ging studeren in Rome. In 1918 werd hij priester en droeg zijn eerste mis op in de Sant’Andrea della Fratte, waar de Joodse Alphonse Ratisbonne zich in 1842 had bekeerd tot het katholicisme na een visioen van Maria. Dat bekeringsverhaal had grote indruk op Maximiliaan gemaakt.

Na zijn terugkeer naar Polen onderwees hij kerkgeschiedenis op het seminarie, stichtte een klooster ten westen van Warsaw. Dit was meer een soort stad (Niepokalanow, gewijd aan Maria Onbevlekt Ontvangen), met eigen centra van onderwijs, pers, radiostation, treinstation en een vliegveld in aanbouw.

Daar richtte hij elf periodieken op, waarvan één een oplage had van meer dan een miljoen exemplaren, inclusief een dagelijkse krant, bedoeld om te evangeliseren: de wereld zedelijker en deugdzamer maken. Zijn broeders behoorden tot de Militia Immaculatae, het ‘Leger van de Onbevlekte’.

In 1930 vertrok hij als missionaris en stichtte soortgelijke kloosters in Nagasaki en India. Daarvan keerde hij terug in 1936. In 1939, toen de Duiters Polen binnenvielen, werd hij gearresteerd, maar na amper drie maanden, op 8 december (het feest van Maria Onbevlekt Ontvangen), werd hij weer vrijgelaten. Hierna gaf hij onderdak aan 3000 Poolse vluchtelingen, waaronder 2000 Joden. De broeders deelden alles wat ze hadden met hen.

In 1941 werd Maximiliaan met vier medebroeders opnieuw gearresteerd en dit maal gedeporteerd naar Auschwitz, waar hij op een gegeven moment zo werd mishandeld dat hij door medegevangenen naar de ziekenbarak gesmokkeld werd, omdat hij voor dood was achtergelaten.

Maximiliaan herstelde en deelde van zijn karige eten en stond het zelfs vaak af aan anderen. Hij bleef altijd vriendelijk te midden van het kwaad en gunde zichzelf amper rust, om er zo voor anderen te kunnen zijn. Hij troostte velen en bad voor hun beulen.

H. Maximiliaan Kolbe en Franciszek Gajowniczek

Zo offerde hij zichzelf voor Franciszek Gajowniczek, die huilde om zijn vrouw en kinderen toen hij het vonnis vernam. Na twee weken uithongering was Maximiliaan nog volledig bij bewustzijn. Hij had zijn medegevangenen constant liefdevol bemoedigd met meditaties, liederen en gebed en gaf zijn arm vrijwillig voor een dodelijke injectie. Zelfs een SS’er getuigde later dat ze nog nooit iemand hadden meegemaakt die zoveel mededogen bleef houden voor iedereen om hem heen.

Maximiliaan is in 1971 zalig en in 1982 heilig verklaard en deze mis werd bijgewoond door Franciszek Gajowniczek met zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen.

Maximiliaan is patroonheilige van de journalistiek en mobiele telefonie en wordt aangeroepen tegen drugsverslaving. Eind juli 2016 bezocht Paus Franciscus de bunker waar Maximiliaan de dood vond in Auschwitz ter gelegenheid van diens 75e sterfdag. Zijn landgenoot Wojciech Kilar schreef een muzikale compositie over zijn leven, een Requiem: Een leven voor een leven.

De door Maximiliaan gestichte Stad van de Onbevlekte, Niepokalanow, is na de oorlog opnieuw geopend en bestaat nog steeds. De kerk is tot basiliek verheven en er komen jaarlijks vele pelgrims. Ook herbergt het een museum: “There was a man” over Maximiliaans leven. Zijn Militia Immaculatae bestaat nog steeds – het ‘leger van de Onbevlekte’, in het Engels de Knights of the Immaculata. In de Verenigde Staten is Marytown gesticht, geïnspireerd op Niepokalanow, ongeveer 65 km ten noorden van Chicago.

Eind 2020 werd een reliek van hem bijgezet in de kapel van het Poolse parlement in Warschau.

In augustus 2024 wordt een film over hem uitgebracht: ‘Triumph of the Heart’, die met crowdfunding kon worden gemaakt.

Bronnen en meer informatie:

https://www.kro-ncrv.nl/katholiek/encyclopedie/k/kolbe-maximilliaan-maria

http://www.marypages.com/Kolbe.htm

http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/08/14/08-14-1941-maximilian.php

https://www.kerknet.be/kerknet-redactie/artikel/het-bewogen-leven-van-pater-maximiliaan-kolbe

http://historiek.net/maximiliaan-kolbe-heilige-auschwitz/60830/

http://www.isgeschiedenis.nl/jarig/januari-jarig/8-januari-jarig-maximiliaan-kolbe/

http://www.minderbroedersconventuelen.nl/medebroeders/maximiliaan-kolbe/

https://nl.wikipedia.org/wiki/Maximiliaan_Kolbe

http://nos.nl/artikel/2121723-paus-franciscus-bidt-in-auschwitz.html (met video)

https://www.kerknet.be/kerknet-redactie/nieuws/film-over-heilige-maximiliaan-kolbe-wil-verhaal-van-hoop-zijn

https://www.triumphoftheheart.com/

 

Engelstalig:

http://www.saintmaximiliankolbe.com/

http://auschwitz.dk/Kolbe.htm

http://missionimmaculata.com/index.php

http://niepokalanow.eu/?maximilian-kolbe,13

http://www.fatherkolbe.com/

http://catholicsaints.info/saint-maximilian-kolbe/

Radio-uitzending Vaticaan: St. Maximilian Kolbe: examining his sacrifice on 75th anniversary of his death

 

Achtergronden:

https://niepokalanow.pl/

https://www.marypages.com/rome-(itali%C3%AB).html

https://nl.findagrave.com/memorial/133142029/franciszek-gajowniczek

https://nl.wikipedia.org/wiki/Onbevlekte_Ontvangenis_van_Maria

https://en.wikipedia.org/wiki/Immaculata_prayer (geschreven door Maximiliaan Kolbe)

https://www.kerknet.be/kerknet-redactie/nieuws/relikwie-van-pater-kolbe-krijgt-plaats-poolse-parlement

https://nl.wikipedia.org/wiki/Requiem_voor_pater_Kolbe

https://en.wikipedia.org/wiki/Militia_Immaculatae

https://en.wikipedia.org/wiki/Niepokalan%C3%B3w

https://en.wikipedia.org/wiki/Museum_of_St._Maximilian_Kolbe_%22There_was_a_Man%22

http://auschwitz.org/en/education/e-learning/

http://www.maximilian-kolbe-werk.de/ueber-uns/

https://marytown.com/