09 augustus

H. Edith SteinH. Edith Stein, Teresia Benedicta van het Kruis (1891-1942), bekeerling, martelares en co-patrones van Europa.

Postuum zijn in het Duits haar verzamelde geschriften uitgegeven in 27 delen, die blijk geven van haar meditaties op het Kruis en getuigen van diep religieus inzicht. Zo schreef zij over mystiek en lijden, over de vrouw, opvoeding en wijsbegeerte.

Edith is in 1987 zalig en in 1998 heilig verklaard en werd door paus Johannes Paulus II ‘Dochter van Israël en trouwe Dochter van de Kerk’ genoemd. In 1999 werd ze uitgeroepen tot co-patrones van Europa (dit is zij samen met Benedictus van Nursia, Birgitta van Zweden, Catharina van Siena en HH. Cyrillus en Methodius), omdat zij model staat voor de Joods-Christelijke cultuur in Europa en omdat zij ondanks haar bekering haar volk nooit verloochende.

In 2005 was zij patrones van de Wereldjongerendagen en in 2012 werd haar 70e sterfdag herdacht in Echt en tevens in Auschwitz, met een wandeling door zowel katholieken als Joden langs de spoorlijn van kamp Birkenau.

Edith Stein was Jodin, geboren op Grote Verzoendag in Breslau in een orthodox Joods gezin. In haar tienerjaren verklaarde Edith zich atheïst en ging psychologie, filosofie, geschiedenis en Duitse literatuurwetenschap studeren, promoveerde in de filosofie en werd doctor en wetenschappelijk medewerkster. Zij bleef, ondanks haar ongeloof en doctorstitel, zoekende naar waarheid.

Onder de indruk van een katholieke weduwe, die steun vond in haar geloof, en door het lezen van de autobiografie van H. Teresia van Avila (feest 15 oktober) voelde ze zich geroepen katholiek te worden. In januari 1922 werd ze gedoopt. Omdat haar moeder grote moeite had met haar keuze, besloot ze een half jaar bij haar te blijven, waarna ze docent werd aan het St. Magdalenainstituut in Speyer (Spiers) van de zusters dominicanessen.

In 1933 mocht ze als Jodin geen les meer geven, werd ontslagen en trad in bij de karmelietessen in Keulen. Bij haar inkleding nam ze de naam Teresia Benedicta a Cruce (lett: Gezegend door het Kruis) aan; ze zag haar leven als een offer en werkte aan De Wetenschap van het Kruis, een wetenschappelijk doordacht en doorleefd werk over het lijden. Ondanks haar besluit bleef zij zich verwant voelen aan het Joodse volk. Toen in 1938, na de Kristalnacht, Keulen te gevaarlijk werd, verhuisde ze naar het karmelietenklooster in Echt (Limburg). Ediths zus Rosa kwam ook naar Echt: ook zij was katholiek geworden en werd portier.

De nazi’s besloten ook katholieken van joodse oorsprong te vervolgen toen de Nederlandse bisschoppen zich bleven uitspreken tegen de Jodenvervolgingen. Een Jood was een Jood, bekeerd of niet.

Op 2 augustus 1942 werden Edith en Rosa gearresteerd en gingen zonder verzet mee naar Westerbork – daarmee nam Edith haar persoonlijk kruis op. Van daaruit ging ze naar Auschwitz, waar ze stierf in de gaskamers. Nog in Westerbork was Edith door haar rust, bekommering om haar medegevangenen en zielenzorg een uitgesproken engel in de barakken.

In 2017 werd uitgebreid herdacht dat het 75 jaar geleden was dat ze overleed.

Bronnen en meer informatie:

http://edithstein.nl/nederlands/levensloop

https://www.lucepedia.nl/dossieritem/stein-edith/edith-stein

http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/08/09/08-09-1942-edith.php

https://www.kro-ncrv.nl/katholiek/encyclopedie/s/stein-edith

https://igniswebmagazine.nl/kerk/edith-stein-en-de-kracht-van-het-kruis/

https://www.kerknet.be/kerknet-redactie/nieuws/vergast-auschwitz-en-patrones-van-europa-wie-was-edith-stein

https://sites.google.com/site/beeldfiguren//edith-stein

http://www.parochieedithstein.nl/biografie-edith-stein/

http://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/186 (over haar betekenis voor Echt)

https://nl.wikipedia.org/wiki/Edith_Stein

http://www.hetkatholiekegeloof.nl/sub/h-teresa-benedicta-van-het-kr/

http://www.rkdocumenten.nl/rkdocs/index.php?mi=600&doc=330&al=8 (homilie bij haar zaligverklaring)

http://www.rkdocumenten.nl/rkdocs/index.php?mi=600&doc=329 (homilie bij haar heiligverklaring)

http://nl.crc-resurrection.org/heiligen/edith-stein/

Uitzending: Geloofsgesprek bij de 70e sterfdag van Edith Stein

 

Engelstalig:

http://www.vatican.va/news_services/liturgy/saints/ns_lit_doc_19981011_edith_stein_en.html

https://www.franciscanmedia.org/saint-teresa-benedicta-of-the-cross-edith-stein/ (met audio)

https://www.britannica.com/biography/Edith-Stein

http://catholicsaints.info/saint-teresa-benedicta-of-the-cross/

http://www.catholicireland.net/saintoftheday/st-teresa-benedicta-of-the-cross-edith-stein-1891-1942/

http://www.ewtn.com/library/THEOLOGY/SPIRWOM.HTM (over haar visie op de vrouw)

http://ucatholic.com/saints/st-edith-stein/

https://en.wikipedia.org/wiki/Edith_Stein

 

Achtergronden:

https://cdm15837.contentdm.oclc.org/digital/collection/p15837coll9/search (foto-archief)

https://www.gtu.edu/library/resources/special-collections/featured-collections/edith-stein-st-teresa-benedicta-cross

http://www.edith-stein-gesellschaft.de/

http://www.edith-stein.com/

http://essays.quotidiana.org/stein/  (haar verzamelde werken, Engelstalig)

http://www.katholieknieuwsblad.nl/nieuws/buttiglione-over-wat-vrouwen-beter-begrijpen

http://www.katholieknieuwsblad.nl/recensies/boek/boek-edith-stein-een-joodse-familiegeschiedenis

http://www.katholieknieuwsblad.nl/recensies/boek/edith-stein-leven-aan-gods-hand

http://auschwitz.org/en/museum/news/70th-anniversary-of-the-death-of-edith-stein,955.html