Z. Ulma familie (overleden 24 maart 1944), martelaren
De Poolse boerenfamilie Ulma is op 10 september 2023 als eerste volledige gezin zalig verklaard. Het gezin bestond uit vader Józef, moeder Wiktoria en hun zes kinderen Stanisława (8), Barbara (6), Wladysław (5), Franciszek (4), Antoni (3) en Maria (18 maanden). Wiktoria was hoogzwanger en tijdens de executie zette de bevalling in; haar pasgeboren zoon werd daarom ook opgenomen in het martelaarschap.
Józef en Wiktoria waren diepgelovig en goed opgeleid: Józef werkte eerst als bibliothecaris en fotograaf voordat hij de landbouwschool doorliep en tuinder werd en met name fruitbomen kweekte. Wiktoria had veel cursussen gevolgd en speelde in een amateurtheatergroep voordat ze huisvrouw werd.
Ze werden op 24 maart 1944 verraden door een politieman van de zgn. ‘Blauwe politie’ en vermoord, omdat ze bijna twee jaar lang de Joodse familie Goldmann, bestaande uit acht familieleden, ondergedoken hielden in hun huis. Zij werden eveneens geëxecuteerd, om een voorbeeld te stellen aan de kleine gemeenschap waar ze woonden. Eerst werd de Joodse familie neergeschoten, toen Józef en Wiktoria en vervolgens de kinderen.
In Markowa, in het Zuidoosten van Polen, leefden veel Joden en vele families hebben meegeholpen deze te verstoppen voor de nazi’s. Ondanks het schrikbewind en de executies wisten bewoners 21 Joden te redden tijdens WOII. Om dat te gedenken is daar in 2004 een monument opgericht voor de familie Ulma en in 2016 een museum geopend: “The Ulma Family Museum of Poles Saving Jews in World War II”.
De feestdag van de familie Ulma is vastgesteld op 7 juni, de trouwdag van Jozef en Wiktoria, omdat 24 maart vaak in de Veertigdagentijd valt. Sinds 2018 is de dag van hun executie, 24 maart, een nationale herdenkingsdag voor alle Poolse redders van Joden.
Paus Franciscus roemde hen met de woorden:
“Moge deze Poolse familie, die een lichtstraal vertegenwoordigt in de duisternis van de Tweede Wereldoorlog, voor ons allemaal een voorbeeld zijn om na te volgen in de ijver voor goedheid en dienstbaarheid aan mensen in nood.”
In 1995 kregen Józef en Wiktoria postuum de eretitel Rechtvaardigen onder de Naties van Yad Vashem; de eremedailles werden uitgereikt aan de broer van Józef, Władysław Ulma.
Er gaan op dit moment stemmen op om Józef uit te laten roepen tot patroonheilige van fotografen, omdat hij amateurfotograaf was en veel foto’s heeft gemaakt uit hun dagelijks leven thuis en rondom hun boerderij.
In juni 2023 is in Polen een film over de familie Ulma gemaakt. Relieken hebben in 2023 een rondgang gemaakt door de VS en Europa.
Op 6 maart 2024, 80 jaar na hun dood, werd een appelboom, afkomstig uit de boomgaard van Józef Ulma, ter nagedachtenis aan de familie Ulma geplant in de Vaticaanse tuinen.
Bronnen en meer informatie:
https://kro-ncrv.nl/compleet-gezin-in-polen-zaligverklaard
https://www.otheo.be/nieuws/volledig-pools-gezin-zaligverklaard-pasgeboren-baby
https://www.otheo.be/nieuws/wordt-jozef-ulma-nieuwe-patroonheilige-fotografen (met veel familiekiekjes)
https://www.mariabode.nl/zaligspreking-voor-pools-gezin-9-personen/
https://www.sintjandd.nl/nieuws-item/zaligverklaring-familie-ulma/
https://olvternood.nl/relieken-van-de-zalige-familie-ulma-naar-onze-lieve-vrouw-ter-nood/
Minidocumentaire: The Ulma Family (Engelstalig)
Engelstalig:
https://rodzinaulmow.ipn.gov.pl/ule/
https://www.yadvashem.org/righteous/stories/ulma.html
https://www.yadvashem.org/yv/en/exhibitions/righteous/ulma.asp
https://en.wikipedia.org/wiki/Ulma_family
https://www.oursundayvisitor.com/tag/ulma-family/
Achtergronden:
https://muzeumulmow.pl/en/museum/the-orchard-of-remembrance/
https://en.wikipedia.org/wiki/Blue_Police
https://www.flickr.com/photos/episkopatnews/albums/72177720309408787/with/53009974184 (fotoalbum met foto’s gemaakt door Jozef Ulma)
