H. Cyrillus van Alexandrië (ca. 378-444), bisschop en kerkleraar.
Cyrillus was van oorsprong monnik en werd aartsbisschop (patriarch) van Alexandrië (Egypte) – niet te verwarren met Cyrillus van Jeruzalem, die overigens ook kerkleraar is. Cyrillus van Alexandrië was fel bestrijder van het arianisme en nestorianisme en wordt daarom Verdediger van het Katholieke Geloof, Verdediger van de Waarheid en vanwege zijn zorgvuldige formuleringen Behoeder van de Nauwkeurigheid genoemd.
Cyrillus was voorzitter van het derde oecumenische concilie van Efese in 431, waarin werd bevestigd dat Christus ware mens en ware God is (de tweenaturenleer) en Maria daarom Moeder Gods (Theotokos). Daarmee werd de leer van Nestorius verworpen, die beweerde dat Jezus alleen mens was en niet God (of het goddelijke Woord). Ter ere van Maria Theotokos werd in Efeze tijdens dit concilie de Kerk van Maria gebouwd.
Cyrillus werd gesteund door paus Celestinus I, die hem ook wist te bevrijden uit ballingschap in Constantinopel toen Cyrillus in conflict kwam met de nestorianen, omdat het concilie zonder Nestorius erbij was gehouden.
Cyrillus beriep zich niet alleen op zijn eigen theologisch inzicht, maar ook op de traditie en de leer zoals die was overdacht door zijn voorganger Athanasius (overleden in 373, feest 2 mei) en die tijdens het eerdere Concilie van Nicea het arianisme had bestreden. Ondanks zijn inspanningen bestaat het nestorianisme nog steeds, zij het marginaal (met name onder de Assyriërs).
Cyrillus werd in 1882 uitgeroepen tot kerkleraar door paus Leo XIII. Zijn feestdag is sinds Vaticanum II vastgesteld op 27 juni. In 2009 verscheen de film Agora, waarin Cyrillus nogal als een potentaat wordt afgeschilderd. Cyrillus was waarschijnlijk zeker niet de meest zachtmoedige, maar wel een scherpzinnig en een fervent verdediger van het geloof, wat in die tijd niet gemakkelijk moet zijn geweest.
Bronnen en meer informatie:
http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/06/27/06-27-0444-cyrillus.php
https://www.lucepedia.nl/dossieritem/cyrillus-van-alexandrie/cyrillus-van-alexandrie-ca-378-444
http://www.rkdocumenten.nl/rkdocs/index.php?mi=600&doc=2052
http://www.hetkatholiekegeloof.nl/sub/h-cyrillus-van-alexandri/
Engelstalig:
http://catholicsaints.info/saint-cyril-of-alexandria/
http://www.catholicireland.net/saintoftheday/st-cyril-of-alexandria-378-444-patriarch/
http://www.catholicireland.net/saintoftheday/the-theotokos-saint-cyril-of-alexandria-378-444/
http://oca.org/saints/lives/2014/01/18/100220-st-cyril-the-archbishop-of-alexandria
http://www.catholic.org/saints/saint.php?saint_id=616
Achtergronden:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Tweenaturenleer
https://nl.wikipedia.org/wiki/Arianisme
https://nl.wikipedia.org/wiki/Nestorianisme
https://nl.wikipedia.org/wiki/Concilie_van_Efeze_(431)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kerk_van_Maria
https://nl.wikipedia.org/wiki/Athanasius_van_Alexandri%C3%AB
http://www.kfa-filmbeschouwing.nl/filmbesprekingen/agora.htm (over de film Agora)
http://www.imdb.com/title/tt1186830/ (inhoud film Agora en trailer)