H. Juliana van Cornillon (1192-1258), mystica, stichter Sacramentsdag
Juliana werd geboren in Rétinne (ten oosten van Luik) en vanaf haar vijfde, toen ze wees werd, opgevoed in het Augustijner klooster van Mont Cornillon (Corneliusberg), tevens leprozerie of leprozenhuis bij Luik. Daarom wordt ze ook wel Juliana van Luik genoemd. In 1222 werd ze priorin van dit klooster. Ze was zeer begaafd en las graag geschriften van Augustinus en Bernardus van Clairvaux in het Latijn.
Al vanaf 1209, dus vanaf haar zestiende, ontving ze visioenen van Christus en had een diepe devotie voor de eucharistie. Ze kreeg in één van haar visioenen, waarin een stuk uit de maan ontbrak als teken dat er een belangrijk feest in de Kerk ontbrak, de opdracht dat ze een christelijke feestdag moest instellen om Jezus te eren: dat werd het feest van Corpus Christi, het Hoogfeest van het Allerheiligst Sacrament, kortweg Sacramentsdag, om het heilig lichaam en bloed van Christus te eren. Het feest is verwant aan Witte Donderdag, maar legt meer nadruk op de werkelijke tegenwoordigheid van Christus in de gedaanten van brood en wijn.
Juliana werd met haar inspanningen geholpen door haar medezuster zalige Eva van Luik (feest 14 maart) en de aartsdiaken van Luik, Jacques Pantaléon, die pleitte bij prins-bisschop Robert van Thourotte die het feest in 1246 instelde voor het bisdom Luik. Toen Jacques Pantaléon in 1261 gekozen werd tot paus Urbanus IV, stelde hij het feest van Corpus Christi in 1264 in voor de gehele kerk (dit heeft Juliana zelf dus niet meer meegemaakt). In 1312 werd het feest als verplichte feestdag ingesteld door paus Clemens V.
Sacramentsdag (Corpus Christi of Corpus Domini) wordt altijd op de tweede donderdag na Pinksteren gevierd, vaak gepaard met een processie en het tonen van de Heilige Hostie in een monstrans; echter in veel kerken op de zondag daarna, voor de landen waar Sacramentsdag geen vrije dag meer is, zoals in Nederland. In Huissen wordt altijd nog de Huissense Umdracht gelopen met Sacramentsdag.
750 jaar na de instelling van het feest (in 1264) is in 2014 nog een symposium in Breda gehouden over dit Hoogfeest, waaruit bleek dat Thomas van Aquino (feest 28 januari) een nieuw officie samenstelde, dat nog steeds gebruikt wordt en dat is afgeleid van het officie dat door Juliana zelf was samengesteld. Dit officie werd Zielenspijs genoemd (Animarum cibus). Thomas van Aquino componeerde de liederen Pange Lingua, Tantum Ergo en Adoro Te Devote.
Juliana werd ondanks haar inspanningen tot twee maal toe verdreven van haar klooster door toedoen van de generaal overste Roger, die supervisie voerde over haar klooster en een afkeer had van haar vroomheid. Ze leefde nog enkele jaren in het cisterciënzerinnenklooster in Salzinnes en de laatste jaren als kluizenares in Fosses-la-Ville (Ardennnen), waar ze overleed in 1258. Op haar eigen verzoek werd ze begraven bij Villiers. Haar medezusters Agnes, Ozilia en Elisabeth zorgden voor verdere verspreiding van de devotie.
Juliana van Luik werd in 1869 heilig verklaard; dwz ze werd al als heilige vereerd en in dit jaar werd haar cultus bevestigd door paus Pius IX. Haar feestdag wordt ook wel gevierd op 6 april.
Bronnen en meer informatie:
Audiëntie paus Benedictus XVI over Juliana: https://rkdocumenten.nl/toondocument/3871-h-juliana-van-cornillon-nl/?systeemnum=3871-2
Samenvatting audiëntie: https://rkdocumenten.nl/bericht/bericht_1133-h-juliana-van-cornillon-nl/
Sacramentsdag 2020: https://www.katholiekleven.nl/artikelen/actuele-artikelen/op-sacramentsdag-kunnen-we-de-communie-weer-ontvangen
http://www.heiligen.net/heiligen/04/05/04-05-1258-juliana.php
http://www.beeldmeditaties.nl/0/4/20/0421.php?v=kk2m24
https://www.kro-ncrv.nl/katholiek/encyclopedie/j/juliana-van-cornillon
https://www.kro-ncrv.nl/katholiek/encyclopedie/s/sacramentsdag
http://www.dekleinejuliana.nl/nl-nl/
http://www.katholiekelsloo.nl/index.php?title=H._Juliana_van_Cornillon
https://www.nrc.nl/nieuws/2007/02/17/juliana-van-cornillon-11278548-a875117
Hoofdstuk uit het boek: Verborgen vrouwen: kluizenaressen in de middeleeuwse stad
Engelstalig:
http://www.catholicculture.org/culture/liturgicalyear/calendar/day.cfm?date=2016-04-06
https://w2.vatican.va/content/benedict-xvi/en/audiences/2010/documents/hf_ben-xvi_aud_20101117.html
http://www.newadvent.org/cathen/08556c.htm
https://en.wikipedia.org/wiki/Juliana_of_Li%C3%A8ge
http://catholicsaints.info/blessed-juliana-of-mont-cornillon/
http://sanctoral.com/en/saints/saint_juliana_of_mont_cornillon.html
Achtergronden:
https://www.rkdocumenten.nl/rkdocs/index.php?mi=650&dos=346 (pauselijke teksten over Sarcramentsdag)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sacramentsdag
http://www.hetkatholiekegeloof.nl/sub/sacramentsdag/
http://www.bisdom-roermond.nl/sacramentsdag
http://www.begijnhofbreda.nl/sacramentsprocessie/
https://www.bisdomvanbreda.nl/nieuws/bisschop-het-sacrament-zelf-is-het-eigenlijke-wonder/
https://www.bisdomvanbreda.nl/wp-content/uploads/2017/06/Nieuwsbrief-Vicariaat-Breda-2017-nr-6.pdf
Verslag Symposium 750 jaar Sacramentsdag in Breda (2014): http://www.niervaertgilde.nl/site/pdf/verslag%20symposium.pdf
http://www.huissenseumdracht.nl/
https://nl.wikipedia.org/wiki/Leprozerie
https://en.wikipedia.org/wiki/Pope_Urban_IV
https://en.wikipedia.org/wiki/Robert_of_Thourotte