26 maart - Kenteringen Heiligen Vandaag

H. Liudger (ca. 742-809), missionaris, Apostel der Friezen.

Liudger (ook: Ludger) was de eerste priester, bisschop en heilige van Friese (lees: Nederlandse) geboorte en kwam waarschijnlijk uit Zuilen, Utrecht. In die tijd waren de Friezen het van oorsprong Germaanse volk dat langs de Noordzeekust leefde, dus ook rond Utrecht, Noord-Holland en het noorden van Nederland. Hij zette het missioneringswerk van H. Willibrord (feest 7 november) en H. Bonifatius (feest 5 juni) voort.

Na zijn opleiding in de kloosterschool in Utrecht en bij de benedictijnen in York (waar hij in 767 diaken werd gewijd) ging hij missioneren rond Deventer, waar hij de kerk van de H. Lebuinus (feest 12 november) herbouwde en na zijn priesterwijding rond 777 naar Friesland en Groningen trok.

De legende vertelt dat hij in Groningen de zanger Bernlef zou hebben genezen van blindheid, waarna hij hem de psalmen leerde en Bernlef hem vergezelde en overal zingend getuigde van God. Vandaar dat Liudger Apostel der Friezen (of zelfs van Groningers) genoemd wordt. Gedurende zijn missionaire leven was hij echter meer actief in het oosten van Nederland dan in het noorden en deze titel is dan ook niet helemaal terecht.

Hij beheerste de taal, waardoor hij heidense gebruiken respectvol wist te kerstenen. Vanaf 793 was hij vooral actief in Saksenland en later Münsterland, aangesteld door Karel de Grote, nadat hij enkele jaren in het klooster Monte Cassino was verbleven om te ontsnappen aan de Saksenoorlogen, waar de Friezen zich in 784 bij hadden aangesloten. Hij is daarom ook Apostel van de Saksen.

Liudger heeft vele kerken en kloosters gesticht, waaronder de domkerk te Münster. Liudger werd in 805 tot bisschop in Münster gewijd en was daarmee de eerste bisschop van Münster. Binnen het bisdom Münster heeft hij dan ook groot aanzien en is zijn feestdag een hoogfeest. Hij zou het gebied hebben gered van de ganzen die zich te goed deden aan kiemende zaden en de oogst dreigden te vernietigen; daarom wordt hij wel met ganzen afgebeeld.

Behalve missioneren, heeft hij zich veel ingezet voor zijn familiebelangen, want hij kwam uit een rijke, invloedrijke familie. Liudger overleed in het door hem gestichte klooster Werden, bij Essen (Dld).

In oktober 2021 werd er een groot symposium over Ludger georganiseerd door de Stichting Ludgerkring; hieruit is een glossy ontstaan over de betekenis van Ludger voor de mens van deze tijd.

Bronnen en meer informatie:

https://www.ludgerkring.nl/

https://www.ludgerkring.nl/leven-van-ludger/

https://www.ludgerkring.nl/wp-content/uploads/2020/11/Website_Ludgerkring_LevenXL.pdf

https://www.lucepedia.nl/dossieritem/liudger/liudger-742-809

https://www.kro-ncrv.nl/katholiek/encyclopedie/l/ludger

https://www.entoen.nu/nl/utrecht/noordwest/romeinen-friezen-en-franken

https://hinnewagenaar.frl/artikelen/liudger-apostel-van-de-friezen/

https://mijngelderland.nl/inhoud/canons/lochem/ludger-en-bernlef

http://www.deventertoenennu.nl/tijdvakken/liudger-ludgerus-64ab87

http://www.deverhalenvangroningen.nl/alle-verhalen/liudger-en-bernlef-een-wonder-in-usquert-met-grote-gevolgen

http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/03/26/03-26-0809-ludger.php