22 maart

Z. Clemens August Graf von Galen (1878-1946), bisschop en kardinaal

Clemens August was van 1933 tot zijn dood bisschop van Münster. In die periode heeft hij zich krachtig uitgesproken tegen Hitler, het naziregime en tegen de euthanasieprogramma’s gericht tegen ouderen en fysieke en verstandelijk gehandicapten, zonder angst voor zijn eigen leven. Hierdoor en ook door zijn grote gestalte, kreeg hij al snel de bijnaam ‘de Leeuw van Münster’.

Hij groeide op in kasteel Dinklage in een adellijk gezin en besloot als filosofiestudent na een bezoek aan Rome om priester te worden. In 1904 werd hij priester gewijd en werkte in resp. Münster en Berlijn. Met name in Berlijn werd hij herinnerd om zijn zorg voor armen en verschoppelingen. In 1929 werd hij pastoor van de St. Lambertikerk in Münster, waar hij in 1933 tot bisschop werd benoemd en zijn profetische wapenspreuk koos: ‘Nec laudibus nec timore’, ‘Noch lof  noch bedreiging zal mij van God afhouden’.

Hij schreef mee aan de in 1937 verschenen encycliek “Mit brennender Sorge” van paus Pius XI en zorgde dat deze breed verspreid werd. In 1941 hield Clemens August drie beroemde preken tegen de in beslagneming van kerkelijke eigendommen door de nazi’s en de euthanasiepraktijken. Het protest tegen deze Aktion T4 leidde hij samen met de priester Z. Bernhard Lichtenberg. Hoewel de nazi’s in 1943 zijn woning bombardeerden, raakte hij niet gewond. Toen in 1944 Münster zo zwaar was gebombardeerd dat hij er niet langer kon blijven, woonde hij van oktober 1944 tot december 1945 in het St. Jozef Stift in Sendenhorst.

In februari 1946 werd hij in Rome kardinaal gecreëerd tijdens een consistorie met de paus en vierde bij terugkeer de mis bij de verwoeste Dom van Münster, waar hij meer dan 50.000 mensen toesprak en dankte voor hun loyaliteit, steun en moed tijdens de oorlog. Zonder dat was Clemens August waarschijnlijk al veel eerder opgepakt wegens zijn felle protesten. Enkele dagen daarna overleed hij aan een gescheurde appendix.

Hij werd bijgezet in de Ludgeruskapel van de St. Pauluskathedraal van Münster. Ook in de San Bernardo alle Terme in Rome, waar hij kardinaal was gecreëerd, is een gedenkplaat voor hem. In Münster staat een groot standbeeld van hem voor de kathedraal en in diverse kerken zijn relieken van hem bewaard, o.a. in de Dom van Xanten, bij Z. Karl Leisner, die door Clemens August nog diaken was gewijd. In 2005 werd hij zalig verklaard door paus Benedictus XVI.

Ondanks zijn moedig verzet is er ook kritiek op hem; hij zou zich te weinig hebben uitgesproken tegen de jodenvervolging en de oorlog tegen de Sovjet-Unie hebben gesteund.

Bronnen en meer informatie:

http://www.heiligen.net/heiligen/03/22/03-22-1946-clemens.php

https://nl.crc-resurrection.org/heiligen/heiligen-strijders-in-de-20ste-eeuw/kardinaal-von-galen-de-leeuw-van-munster.html

https://nl.wikipedia.org/wiki/Clemens_August_von_Galen

https://www.trouw.nl/nieuws/bisschop-von-galen-steunde-en-weerstond-de-fuhrer~bca742d7/

Preken van Clemens August von Galen:

Preek tegen de gestapo in de St. Lambertikerk, 13 juli 1941

Preek in O.L.Vrouwekerk/Überwasserkirche, 20 juli 1941)

Preek tegen euthanasiepraktijken, Verzet tegen het bestempelen als ‘Onwaardig leven’, 3 augustus 1941

 

Duitstalig:

https://de.wikipedia.org/wiki/Vernichtung_lebensunwerten_Lebens

http://www.galen-archiv.de/

https://www.heiligenlexikon.de/BiographienC/Clemens_August_Galen.html

https://city-map.com/infoseite/clemens-august-graf-von-galen-der-loewe-von-muenster

https://www.paulusdom.de/gotteshaus/seliger-clemens-august-graf-von-galen/kardinal-von-galen-eine-identifikationsfigur

https://st-matthias-berlin.de/gemeinde/das-reliquiar-des-seligen-clemens-august.html

https://www.kirche-und-leben.de/artikel/seliger-clemens-august-kardinal-von-galen-wer-war-das

https://www.katholisch.de/artikel/9735-niemand-war-mehr-sicher

https://www.die-tagespost.de/politik/aktuell/ansprechpartner-der-alliierten;art315,208069

 

Engelstalig:

http://www.vatican.va/news_services/liturgy/saints/ns_lit_doc_20051009_von-galen_en.html

https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/csaints/documents/rc_con_csaints_doc_20051009_beatif-von-galen_en.html

https://en.wikipedia.org/wiki/Clemens_August_Graf_von_Galen

https://www.thecatholicthing.org/2012/02/24/nec-laudibus-nec-timore/

https://catholicsaints.info/blessed-clemens-august-von-galen/

https://nl.findagrave.com/memorial/19239/_

 

Achtergronden:

Encycliek Mit brennender Sorge: http://www.vatican.va/content/pius-xi/en/encyclicals/documents/hf_p-xi_enc_14031937_mit-brennender-sorge.html

https://en.wikipedia.org/wiki/Mit_brennender_Sorge

https://nl.wikipedia.org/wiki/Consistorie

https://nl.wikipedia.org/wiki/Aktion_T4