25 oktober - Kenteringen Heiligen Vandaag

HH. Crispinus en Crispinianus (overleden ca. 287), martelaren en patroonheiligen van schoenmakers, leerlooiers en orthopedisten.

Crispinus en Crispinianus waren christelijke broers uit Rome en leefden in de tijd van de christenvervolgingen onder de beruchte keizer Diocletianus. Ze vluchtten naar Gallië, waar ze zich vestigden in Soissons, in de buurt van Amiens, waar H. Quentin (feest 31 oktober) evangeliseerde.

Waarschijnlijk evangeliseerden de beide broers zelf ook overdag en oefenden tevens hun beroep uit als schoenmakers. In de christelijke geest lapten zij schoenen voor de armen en vroegen hier geen geld voor; meestal ’s nachts, zodat het geen argwaan zou wekken.

Toch trok het de aandacht van de gouverneur van België, Rictius Varus (Rictiovarus), die hen arresteerde, martelde en hen met een molensteen om de nek in een rivier liet gooien.

Toen ze dat overleefden, werden ze in opdracht van Maximianus, de legeraanvoerder die door Diocletianus was benoemd als caesar en verantwoordelijk was voor het westelijk deel van het Romeinse Rijk, onthoofd. Overigens pas nadat ze ook in kokend lood waren ondergedompeld, priemen onder de nagels kregen en hun ledematen werden uitgerekt. Rictius kreeg later spijt van zijn zonden als christenvervolger, bekeerde zich en werd zelf martelaar en later heilig verklaard (feest 6 juli).

De beide broers zijn vooral bekend onder Crispinus’ naam. Zo leven ze voort in de Battle of Agincourt op 25 oktober 1415 (St. Crispin’s Day, de feestdag van Crispinus), een grote overwinning voor Engeland tijdens de Honderdjarige Oorlog. In de St. Crispin’s Day Speech (een beroemde speech uit het toneelstuk Henry V van Shakespeare), speecht Henry V tot het Engelse leger en rechtvaardigt daarin zijn claim op de Franse troon.

In Europa bestonden vele gilden die naar Crispinus en Crispianus genoemd werden en zelfs in Amerika bestond tussen 1860 en 1873 een vakbond van vrouwelijke schoenmakers, de Daughters of St. Crispin, die zich sterk maakte voor vrouwenrechten. Zij ging later op in de Ridders van de Arbeid, die voortkwam uit de Orde van de Ridders van St. Crispin (Order of the Knights of St. Crispin), de mannelijke vereniging van schoenmakers.