13 juni - Kenteringen Heiligen Vandaag

H. Antonius van Padua (1195-1231), prediker, mysticus en kerkleraar.

Antonius is bekend als patroon van verloren zaken en de bijbehorende smeekbede: “H. Antonius, beste vrind, zorg dat ik mijn (bv sleutels) vind”. Van oudsher moest er dan een Antoniusbeeldje met het gezicht naar de muur worden gezet, en vooral niet worden vergeten hem te danken bij het terugvinden. Waarschijnlijk was Antonius er vooral voor verloren zeden, omdat hij mensen weer op het rechte pad wist te brengen met zijn predikingen. Daarnaast is hij o.a. patroonheilige van ouderen, zwangeren, mariniers, onderdrukten en reizigers.

Omdat Antonius ook patroonheilige van de armen is, wordt op zijn feestdag sinds 2016 door paus Franciscus een boodschap geschreven voor de Werelddag van de Armen, die sindsdien (bij het afsluiten van het Heilig Jaar van de Barmhartigheid) op de 33e zondag door het jaar gevierd wordt.

Antonius was een groot theoloog en kenner van de Bijbel en de kerkvaders. Hij werd geboren in Portugal als Fernando Martins de Buhom in een adellijke familie, trad op zijn vijftiende in bij de Reguliere Kanunniken van St. Augustinus, maar sloot zich na zijn priesterwijding aan bij de franciscaner minderbroeders en nam daar de naam Antonius aan (naar H. Antonius Abt).

In 1220 werd hij missionaris in Marokko onder de moslims, werd daar ziek en ging vervolgens prediken in Frankrijk en Italië. Hij sloot zich aan bij de volgelingen van Franciscus van Assisi en bleek na een poos nederige arbeid te hebben gedaan zo’n gloedvolle prediker dat hij velen wist te bekeren en van dwaalleren af te brengen.

Over Antonius doen vele legenden de ronde, zoals dat hij voor de vissen predikte, omdat gelovigen in Rimini te lauw waren; en dat een ezel de hostie aanbad en prefereerde boven een volle voerbak, toen Antonius predikte voor de Albigenzen (katharen).

Antonius gaf daarnaast les aan de universiteit van Bologna. De laatste jaren van zijn leven leefde hij in een kluis bij Padua, waar hij beroemde vastenpredikaties schreef en predikte, die massaal werden bijgewoond.

Vlak voor zijn dood verscheen Jezus aan hem in een stralend licht. Zo wordt Antonius vaak afgebeeld. Het verwijst naar de wijze waarop hij Gods menswording centraal stelde en zichtbaar wist te maken aan het volk.

Antonius werd al elf maanden na zijn dood, in 1232, heilig verklaard (een record!) en is in 1946 tot kerkleraar uitgeroepen, als ‘Leraar van het Evangelie’. Zijn lichaam en zijn tong, die niet vergaan was, liggen in de basiliek van Padua.

In Nederland zijn vele kerken naar Antonius van Padua vernoemd, vroeger werden pelgrimages georganiseerd rondom 13 juni, zoals in de Boskant bij Den Haag en bij Blerick.

In Toulon (Fr.) bestond het gebruik om Antoniusbrood te offeren, brood aan de armen uit te delen rond het feest van Antonius.

De teunisbloem, die rond 13 juni bloeit, is naar Antonius genoemd. In 2021 startte een jubeljaar voor Antonius, omdat het dat jaar op 30 mei 800 jaar geleden was dat hij Franciscus van Assisi ontmoette.

Ook was hij één van de patroonheiligen van de Wereldjongerendagen in Portugal in augustus 2023.

Bronnen en meer informatie:

http://www.minderbroedersconventuelen.nl/medebroeders/antonius-van-padua/

https://www.kro-ncrv.nl/katholiek/encyclopedie/a/antonius-van-padua

http://www.heiligen-3s.nl/heiligen/06/13/06-13-1231-antonius.php

https://www.katholiekleven.nl/artikelen/geloven-hoe-zit-dat-artikelen/wjd-weetje-zo-kwam-deze-portugese-heilige-aan-een-italiaanse-naam

https://www.lucepedia.nl/dossieritem/antonius-van-padua/antonius-van-padua-1195-1231

http://www.marypages.com/HeiligeAntonius.htm

http://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/97

http://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/646

http://www.beleven.org/feest/antonius_van_padua

http://www.rkamsterdamwest.nl/locaties/de-boom/antonius-van-padua